Arjin'in "Dis bugdayi partisi" sonrasi baslayan atesi ve devaminda gelisen, burun akintisi, agizda salya olayini dis cikarma dönemi sikayeti gibi yorumladik...Ama 3. günün aksaminda 39° olan atesi düsüremeyince, ertesi gün doktordaydik, doktor kontrol ederken malum aglama fasliyla ates iyice artmaya basladi ve bir süre sonra Arjin de sekilsel degisimler basladi.
Önce kasilmalar, sonra siddetli titremeler...Esim ve ben neler oldugunu kavramaya calisirken, doktorumuz "Havale" (Fieberkrampf) dedi...Arjin'i alip, seri sekilde sag tarafina döndürdü. Havale aninda verilen Diazepam adli fitili anal enjekte etti ve yavasca üzerindeki kiyafetleri cikardi. Doktorumuz ikimizde yada ailemizde bir havale hikayesi olup olmadigini sordugunda; evet dedim, ben 1.5 yasinda gecirmisim havaleyi... Ambulans cagrildi ve 3 dk.icinde geldiler...Ben bir filmi izler gibi izledim, bebegimin cirpinmasini, morarmasini...Ve Arjin ilk havaleyi doktorun yaninda gecirmisti... Sonuc: 6 günlük hastane ziyareti...
2. Havale ise ilk havaleden 10 ay sonra bir noel günü, Paris'e gidecegimiz günün öncesi sabah saatlerinde evimizde gerceklesti...Ben sabah sütünü hazirlarken, Arjin'in mutfak zeminine uzanmasiyla kasilmalar baslamisti, yalnizdim o an, Esim icerde uyuyordu, cigliklarima kostu...Film izler gibi izledim dedigim 1. Havalede ne yapildiysa (sag yana yatirma, popodan diazepam fitil verme, ve üzerindeki kiyafetleri yavasca cikarma) aynini otomatige baglanmis gibi, duygularim alinmis gibi yaptim.
Tek hatirladigim sey kendi kendime dediklerimdi; "yapilacaklari paniksiz, seri ve zamaninda yap Elif" ve sonrasinda Arjin'in basini yan tarafta sabitleyip, ambulansin gelmesini bekledik. 5 dk. icinde evdelerdi... Ayni zamanda esimi sakinlestirmek ve ambulans numarasini vermek yine bana düstü, bunlari bu denli sogukkanli nasil yaptigima dair hala saskinim...Böylece 2. Havaleyi evde yasamistik... Sonuc: 3 günlük hastane ziyareti...
Arjin'in ilk havalesinden bir görüntü, tüm gece bu kablolarla yatmak zorunda nedeni; anlik yükselen atesi haber vermek icin...
Gelelim 3. havaleye; bilenler bilir Arjin'in Babasi söz konusu Arjin'se dünyanin en önde giden panik babasidir... Ve hal böyle olunca Esim hep sensiz bu havale anini yasayamam, kaldiramam der dururdu; ama iste hey hat hayat hicte öyle isteklerle gecen bir sürec degil!!!
Arjin'in atesini düsüremedigimiz bir hafta sonu gecesi, nöbetci doktor ziyaretinin sabahi, ateste bir degisme olmayinca, esim sen biraz dinlen ben Arjin'i yeniden gösterecegim diyerekten evden ciktilar...Hastane bize arabayla 5dk. uzaklikta ve Babayla konusurken birden susan bir cocuk ve dikiz aynasinda bakip kasildigini gören bir Baba - kiii o Baba--> Sabahattin :( Vee 3. Havaleyi arabada yasamistik... Sonuc: 3 günlük hastane ziyareti...
Vee son havalemiz 4. havale bir gece uykuda geldi, üstelik hicbir ön hastalik belirtisi yokken... Rutin gece kalkmalarini yasadigimiz bir uyanmanin sürecinden yaklasik 1.5 saat sonra, uyku aninda seri yutkunma ve hiriltilari duymamla (gece odamiza geldiginde, yerde ona ait bir yatak hazirliyoruz ) Kizimin suratina baktigimda bir anormallik gördüm. Hemen isigi acip baktigimda kizim bana dogru bakti ve basi saga dogru düstü, aninda kasilmalar baslamisti... Vücudunu elledigimde yaniyordu ve hemen esime seslenerek (ciglikta olabilir bu) hemen diazepam'i getirmesini söyledim ve ayni rutin seyler ama bu defa atladigim tek sey kizimin atesini ölcmemekti. Ambulans arandiktan 5 dk. sonra evimizdeydi... Ambulans görevlileri atesi ölctüklerinde kulaktan 39.7 oldugunu söylediler. Son ve 4. Havalemizi gece uykuda yasadik...Sonuc: 2 günlük hastane ziyareti...
Biliyorum bu son havale olmayacak keske olsa, ama bildigim sansliysak eger 4 yasinda bitermis, degilse 5-6 yasina dek bunu yasayacak olmamiz...
Cok cok Önemli olan birkac seycik:
- Öncelikle ben bu konuda uzman degilim hatta hicbir konuda uzman olamam sadece yasadiklarimi ve bana aktarilan önerileri paylastim...Ve yazdiklarim sadece havaleye yatkinligi olan cocuklar icin...
- Öncelikle havale ile epilepsi (sara) arasinda bircok farklilik var, bir defa havalede ates var- epilepside yok, havale nöbeti max. 8 dk. sürerken, epilepsi 10dk. ve üzeri sürebiliyor-mus...
- Ayrica epilepside nöbet ayni gün icinde yeniden birkac defa tekrarlarken, havalede tetikleyen ates yoksa nöbette gerceklesmiyor.
- Havale yüksek ates sonucu olusan birsey degil-mis, daha cok atesin yükselme grafiginde ki hiz havaleyi tetikliyor-mus...
- Söyle ki Arjin'den örnek vereyim: son havalede hastanede aksam "gece kontrol makinasi" baglandi (bakiniz: yukardaki foto) ates ölcüldü hersey normal, Arjin uyudu derken aradan 30 dk. falan gecmedi birden makina sinyal vermeye basladi, hemsire geldiginde sok oldu, 40 dk.önce 37.6° olan ates 39.7° bu kadar kisa anda bu yükselis sinir sistemini etkiliyor ve sonuc kacinilmaz havale...
- Havale aninda eger doktorunuz tarafindan verilmis ise diazepam adli fitili (tüpte bulunmakta) yavasca vermeniz gerekiyor aksi takdirde onunda sinir sistemini gecici bir süre etkiledigi söyleniyor...
- Ates basladigi anda bir defter alin ve kaydedin. Cocuga ne verdiniz, kacta verdiniz, etkisi ne oldu kaydedin... Soguk su kompresi yapmayin, anlik sok yaptigi icin havaleyi tetikliyor-mus, hele sirkeli su asla, soguk torbalariniz olsun dolapta ince bezlere sarip ense, kasiklar ve alin kismina koyarak atesin vücuda esit sekilde dagilmasini saglayin...
- Havaleye yatkin cocukta el-ayak buz gibidir, renk solgundur, yanaklarda kizarma olmaz. Cocuga ince pamuklu corap giydirip el ve ayaklara hafif masajlar yaparak, atesten büzülen sinir uclarini rahatlatmak gerekiyor-mus...
- Havale genelde ÜSYE (üst solunum yolu enfeksiyonu) yada idrar yolu enfeksiyonu gibi bakteriyel septomlarda daha cok gerceklesmekteymis...Bizim sorunumuz ÜSYE'ye bagli atesti...
- Son olarak havaleden 2 ay sonra burda (Almanya) mutlaka EEG (Elektro-Ensefalografi) yapilmasini öneriyorlar. Böyle bir durumla karsilastiginizda mutlaka yaptirin derim, kafaniz rahatliyor en azindan ayrica cocuga bir yan etkisi olmuyor... (bakiniz: asagidaki foto)
Bizim icin öyle siradanlasti ki bu durum, artik oynama yada uyuma bile oluyor...
Bunlarada bir göz atin derim!!! Birebir uzman görüsleridir...Kizim cin verilen brosürden alintidir...
Atesli Havale nedir:
Atesli havale, 6 ay- 5yas arasi atese hassas cocuklarda, atesin ani ve hizli yükselmesiyle meydana gelen bir nöbet türüdür... % 3 cocukta görülür, ailesel yatkinlik söz konusudur...
Atesli Havale Nasil Olur:
Cocuk aniden bilincini kaybeder, vücudu, kol ve bacaklari kasilip, titremeye baslar. Ardindan vücud kasilmaya baslar, gözlerde kayma olusur,altina kacirabilir, agizda köpük gelme veya kusma olabilir. Dudak ve etrafi morarir, rengi solar. Genelde birkac saniye ile 1-2 dakika sürer ve kendiliginden gecer.Havale sonrasi cocuk derin bir uykuya dalmis gibi görünür...
Havale sirasinda ne yapmali:
Özellikle sakin olmak gerekiyor, panige kapilmamak imkansiz ama sogukkanli olmak cocugun yararina olacaktir. Havale esnasinda bogulma, tikanmayi önlemek icin cocugun basi yana cevrilir, mümkünse sag yana yatmali tüm vücud. Agzini acmaya calismak dogru degil ama emzik varsa alinmali, üzerindeki body yada kalin ne varsa cikarilmali sarsmadan ve ilk nöbet degilse doktorunuzun verdigi ve anal uygulanacak diazepam fitil derhal sakin ve yavasca uygulanmalidir. En kisa sürede ambulans cagrilmali ve bu sürede bulunulan mekan havalandirilmalidir...
Atesli Havalenin Tehlikesi nedir:
Korkutucu olmasina ragmen, atesli havale gecirmek kalici bir hasara, nörolojik bir bozukluga neden olmaz. Bir defa havale geciren cocuk, atesli oldugu dönemlerde tekrar gecirebilir. 5-6 yastan sonra havale görülmez...
PS:
Bu yaziyi uzuun zamandir hatta blog acmadan önce bile yazmak istiyordum, istedim ki birileri de benim gibi bu durumu yasadiysa yada yasiyorsa onlarin duygusunu aktarayim vede belki kücükte olsa yardimci olayim...
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen